Ongelijkheid in de stad aanpakken is niet eenvoudig. Om écht verschil te maken, heb je zicht nodig op wat er speelt. In deze instapcursus Datagedreven Werken tegen Ongelijkheid leer je ongelijkheden in de stad beter begrijpen met behulp van openbare data én de ervaringen van bewoners. Je ontdekt hoe je cijfers kunt gebruiken, verwerken, interpreteren en presenteren in tabellen, grafieken en kaarten. Hierbij werk je aan je eigen vraagstuk en je ontmoet anderen die zich inzetten voor meer gelijkheid. Samen kunnen we verandering creëren en ongelijkheid aanpakken. Niet alleen met je praktijkervaring en overtuiging, maar onderbouwd door data. Doe jij mee?
Waarom deze instapcursus
Amsterdam verandert snel, maar lang niet alle Amsterdammers profiteren daarvan. De wooncrisis, energietransitie, de verschraling van publieke voorzieningen, gezondheidsverschillen en kansenongelijkheid in het onderwijs raken vooral bewoners aan de randen van de stad. Zij wonen vaak in wijken waar lang te weinig is geïnvesteerd en ervaren vaak een grotere afstand tot instituties en een gebrek aan vertrouwen en zeggenschap.
Achterstanden staan niet los van elkaar, ze werken elkaar negatief in de hand. Denk aan wonen, gezondheid, werk en inkomen; wie op één terrein ongelijkheid ervaart, heeft het vaak ook op andere vlakken moeilijk. Dit noemen we stapeling van ongelijkheid.
Met data wordt zichtbaar hoe ongelijkheden in Amsterdam elkaar versterken. Voor beleid en praktijk is het essentieel om hier inzicht in te krijgen. Doe je dat niet, dan loop je het risico ongelijkheid juist te vergroten in plaats van te verkleinen.
Aan de slag met datagedreven werken
Er zijn zo veel databronnen beschikbaar: van dashboards vol cijfers en indicatoren, tot de ervaringskennis van bewoners. Maar waar begin je? Welke gegevens zijn relevant en hoe maak je er wijs uit? Hoe verwerk je deze gegevens in overzichtelijke tabellen, grafieken en kaarten om inzichten op te doen. Werken met data lijkt vaak ingewikkeld, maar is eenvoudiger dan je denkt – en levert verrassend vaak een schat aan informatie op.
In deze instapcursus maak je kennis met verschillende openbare datasets en leer je hoe je ze kunt gebruiken voor jouw eigen vraagstuk. We denken met je mee over hoe je jouw casus het beste kan aanpakken. Tegelijkertijd kijken we verder dan cijfers alleen. Ongelijkheid gaat tenslotte over mensen – en die kunnen we alleen samen met mensen zelf begrijpen én aanpakken.
Voor wie?
Ben jij bestuurder of beleidsmaker en wil jij je inzetten om samen met bewoners hun welzijn en bestaanszekerheid te versterken? Of ben jij vertegenwoordiger van een bewonersinitiatief of maatschappelijke organisatie en werk je samen met beleidsmakers en andere institutionele partners? Dan is deze leergang iets voor jou! Ervaring met data heb je niet nodig – nieuwsgierigheid wél. We nodigen je uit om een eigen vraagstuk mee te nemen dat relevant is voor jouw werk, zodat we daar samen met de data induiken. Daarbij zorgen we voor een goede mix van deelnemers uit verschillende hoeken.
Programma
Deze instapcursus duurt drie dagdelen en is opgebouwd uit de volgende themablokken. De themablokken bestaan uit een mix van theoretische kennisoverdracht, oefenen met datasets, het bespreken van casuïstiek en het oefenen van vaardigheden die essentieel zijn bij het werken tegen ongelijkheid. Na afloop weet je hoe je data kunt gebruiken om ongelijkheid beter zichtbaar te maken, verhalen van bewoners te onderbouwen en beleid effectiever te maken.
- Themablok 1: Stapeling van ongelijkheid: indicatoren kiezen en data verzamelen
Maandag 27 oktober 2025 van 14:00 tot 17:00 uur
Docenten: Mathieu Steijn, Agata Troost en Maurijn Rezvani
Wat is ongelijkheid en hoe stapelt het zich op? Hoe kun je ongelijk investeren om gelijke kansen te creëren? Over welke doelgroep gaat het en wat is de mate van de verschillende problemen? We gaan vanuit de theorie naar de realiteit in de praktijk. Je gaat zelf aan de slag met het verkennen van databronnen en indicatoren voor je eigen vraagstuk. In een praktijkcasus deelt Maurijn Rezvani van de Gemeente Amsterdam hoe zij dit hebben opgepakt binnen het kader van ongelijk investeren voor gelijke kansen.
- Themablok 2: Ongelijk investeren voor gelijke kansen: data verwerken en analyseren
Maandag 3 november 2025 van 14:00 tot 17:00 uur
Docent: Mathieu Steijn
Beleidsinterventies om ongelijkheid aan te pakken vragen om inzichten over de leefomgeving en onderliggende problematiek. In deze praktische sessie ga je met je eigen casus aan de slag. Onder de begeleiding van Mathieu ga je aan de slag met het verzamelen van data, en leer je deze te verwerken in tabellen, grafieken en kaarten om tot inzichten te komen over je eigen vraagstuk.
- Themablok 3: Van data naar de wijk: presenteren en reflecteren
Maandag 10 november 2025 van 14:00 tot 17:00 uur met afsluitend drankje
Docenten: Mathieu Steijn, Agata Troost en Nicky Pouw
Nieuwe inzichten en nieuwe vragen. In de laatste sessie presenteer je de resultaten van de data-analyse over je eigen vraagstuk. Deze analyses laten veel zien, maar vragen ook om reflectie. Wat vinden bewoners zelf belangrijk, en meten we wel de juiste dingen? Nicky Pouw deelt hoe ze inzichten uit de wijk voorbij de data heeft opgehaald om een Welzijnsdashboard te ontwikkelen voor enkele Amsterdamse buurten. Deze laatste sessie sluiten we af met een drankje waar je de reflectie kan voortzetten!
Belangrijk: Alle sessies vinden plaats op de VU (Boelelaan 1050 in Amsterdam). Aanwezigheid bij alle themablokken is verplicht en elke sessie vraagt één uur voorbereidingstijd.
Meld je aan!
Ben je enthousiast geworden? Meld je dan snel aan: er is plek voor een beperkte groep deelnemers. Ervaring met data heb je niet nodig – nieuwsgierigheid wél. We nodigen je uit om een eigen vraagstuk mee te nemen dat relevant is voor jouw werk, zodat we die samen kunnen verkennen met data. Wij zorgen voor een goede mix van deelnemers uit verschillende hoeken. De deadline voor aanmeldingen is: zondag 12 oktober 2025. Uiterlijk 15 oktober laten we je weten of je geselecteerd bent voor deelname.
Heb je nog vragen? Mail dan naar kennisdeling@kenniscentrumongelijkheid.nl
Over de trainers:
Mathieu Steijn is universitair docent stedelijke economie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Zijn interesse voor steden komt voort uit zijn eigen jeugd in Amsterdam. Met name de contrasten tussen Holendrecht waar hij de metro nam en Oud-Zuid waar hij op school zat. Zijn onderzoek richt zich op hoe voorzieningen kinderen uit lage-inkomens gezinnen nuttige contacten op kunnen leveren om kansenongelijkheid tegen te gaan. In deze podcast vertelt hij over zijn onderzoek.
Agata Troost is een gepromoveerde onderzoeker met een achtergrond in sociologie en economische geografie, gespecialiseerd in ruimtelijke ongelijkheid en de leefomgeving. Op dit moment werkt ze als een postdoc onderzoeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam aan een onderzoeksprogramma van het Kenniscentrum Ongelijkheid over kansenongelijkheid in Amsterdam Nieuw-West. In dit project brengt ze in kaart in welke buurten het meeste sociale mobiliteit plaatsvindt. Met ervaring in zowel academisch als beleidsgericht onderzoek, werkt zij met data van het CBS, Geographic Information Systems (GIS), enquêtes en interviews, en verbindt zij data-analyse aan maatschappelijke vragen. Ze is gemotiveerd om met onderbouwd onderzoek en kennisdeling bij te dragen aan een rechtvaardig stedelijk beleid dat toekomstbestendig is.
Gasttrainers:
Nicky Pouw is internationaal ontwikkelingseconoom met meer dan 25 jaar ervaring in Sub-Sahara Afrika en Nederland. Zij richt zich op co-creatieve benaderingen om welzijn in gemarginaliseerde gemeenschappen te meten en te versterken. Als directeur van het Amsterdam Social and Economic Wellbeing Institute werkt Nicky samen met partners wereldwijd om lokale kennis te verbinden met inclusieve ontwikkeling en gendersensitief ondernemerschap. Met haar ervaring in het leiden van internationale, inter- en transdisciplinaire consortia weet Nicky uiteenlopende perspectieven samen te brengen en te vertalen naar beleid en praktijk. In themablok 3 deelt Nicky haar expertise over het meten en bevorderen van welzijn in kwetsbare gemeenschappen. Je leert hoe co-creatie kan bijdragen aan duurzame ontwikkelingsstrategieën en hoe lokale inzichten gebruikt kunnen worden om mondiale uitdagingen te adresseren.
Maurijn Rezvani is strategisch adviseur bij het Stedelijk Strategieteam van de Gemeente Amsterdam, waar hij werkt aan complexe vraagstukken die meerdere beleidsterreinen raken. Hier werkt hij aan het project “Ongelijk Investeren voor Gelijke Kansen”. Met zijn achtergrond in economisch beleid (Master Economic Policy, Universiteit Utrecht) politicologie en antropologie (Bachelor, Universiteit van Amsterdam) combineert Maurijn kwantitatieve analyses met kwalitatieve inzichten. Zijn werkervaring bij het Ministerie van Financiën, het Europees Parlement en de Gemeente Amsterdam geeft hem een breed perspectief op hoe beleid op verschillende niveaus tot stand komt. In themablok 1 deelt Maurijn zijn expertise over ongelijk investeren voor gelijke kansen. Hij laat zien hoe je inzet en opgave systematisch tegen elkaar kunt afzetten om ongelijkheden zichtbaar te maken. Je leert verschillende vormen van ongelijk investeren kennen – van het herverdelen van middelen tot het prioriteren van groepen. Maurijn demonstreert aan de hand van concrete Amsterdamse voorbeelden hoe je van abstracte ambities (“ongelijk investeren voor gelijke kansen”) een werkbare methodiek maakt die bestuurders en ambtenaren daadwerkelijk kunnen gebruiken om hun beleid te verbeteren. Je gaat weg met praktische tools om inzicht te krijgen in de verdeling van middelen ten opzichte van de opgave.